ایکیا برای بسیاری از علاقه‌مند به محصولات دکوراتیو یک شرکت نام آشناست. این کمپانی 75 سال پیش توسط جوانی 17 ساله به نام اینگوار کامپراد تأسیس شد و هم‌اکنون به‌عنوان بزرگترین شرکت خرده فروشی جهان به تولید و فروش انواع تختخواب، میز، صندلی، مبل راحتی و سایر ملزومات خانگی می‌پردازد. نام این شرکت از چهار حرف ابتدای نام و نام خانوادگی، مزرعه کودکی و ناحیه محل اقامت اینگوار کامپراد در سوئد گرفته شده است. او در حالی چشم از جهان فرو بست که بیش از 40 میلیارد دلار ثروت داشت و در سال 2015 از سوی مجله فوربس به‌عنوان یکی از 10 فرد ثروتمند جهان انتخاب شده بود. درگذشت کامپراد بنیانگذار ایکیا بهانه‌ای شد تا شما را با این شرکت محبوب و دوست‌داشتنی بیشتر آشنا کنیم.
تاریخچه ایکیا
کامپراد را می‌توان یکی از بزرگترین کارآفرینان قرن بیستم میلادی نام نهاد. کسی که با ایده خود زمینه اشتغال میلیون‌ها نفر را در سرتاسر جهان ایجاد کرد و توانست با خلاقیت خود مبلمان و لوازم منزل ارزان قیمت را به سبک زندگی مردم کشورهای مختلف وارد کند. او در سن 5 سالگی فروش کبریت به همسایگان خود را آغاز کرد. هنگامی‌که 7 ساله شد با استفاده از دوچرخه، فروش خود را به سایر بخش‌های شهر نیز گسترش داد.
کامپراد پس از مدتی دریافت که می‌تواند حجم زیادی چوب کبریت را از استکهلم با قیمتی بسیار کمتر خریداری کند و با فروش ارزان‌تر سود خوبی را هم به دست آورد. به مرور زمان او فعالیت خود را از فروش کبریت به عرضه دانه‌های گل، کارت تبریک، لوازم تزئین درخت کریسمس، مداد و قلم نیز گسترش داد.
در سال 1943 هنگامی‌که اینگوار کامپراد تنها 17 سال داشت، از پدرش به دلیل موفقیت در تحصیل مقداری پول جایزه گرفت. او از این پول برای ایجاد یک کسب و کار با نام تجاری IKEA استفاده کرد. دو حرف نخست این برند از نام و نام خانوادگی او و دو حرف دیگر نیز از نام مزرعه دوران کودکی (Elmtaryd) و دهکده‌ای که در آن بزرگ شده بود (Agunnaryd) اقتباس شد. شرکت ایکیا در ابتدا به فروش قلم، کیف پول، قاب عکس، ساعت و جواهرات با قیمت‌های پایین می‌پرداخت.
در سال 1945 نخستین آگهی تبلیغاتی IKEA در یک روزنامه محلی به چاپ رسید. همچنین کامپراد برای توسعه کسب و کار خود سرویس سفارش پستی را نیز راه‌اندازی کرد و خود با استفاده از یک ون حمل شیر محصولات شرکتش را به نزدیک‌ترین ایستگاه‌های قطار تحویل می‌داد.
اینگوار کامپراد در سال های نخست تاسیس شرکت IKEA
تولید مبلمان در شرکت ایکیا از سال 1948 میلادی آغاز شد. در آن زمان چوب مورد نیاز برای ساخت این مبل‌ها از جنگل‌های نزدیک محل زندگی اینگوار کامپراد تهیه می‌شد.
اندکی پس از آن نیز ایکیا نخستین کاتالوگ فروش مبلمان خود را منتشر کرد. سال 1958 تحولی عظیم برای ایکیا به همراه داشت چرا که در این سال نخستین فروشگاه این شرکت در زمینه مبلمان خانگی به مساحت 67 هزار متر مربع در کشور سوئد افتتاح شد که در آن زمان بزرگترین نمایشگاه مبلمان در منطقه اسکاندیناوی شناخته می‌شد.
اینگوار کامپراد در سال 1976 به دلیل نرخ بالای مالیات در کشور سوئد به سوئیس نقل مکان کرد اما حدود 40 سال بعد پس از اصلاح قوانین مالیاتی دوباره با سرزمین مادری خود بازگشت.
ساخت و تولید محصولات IKEA
اگرچه محصولات خانگی و مبلمان IKEA در کشور سوئد طراحی شده‌اند، اما به‌منظور کاهش هزینه‌های تولید بخش قابل توجهی از آنها در کشورهای هدف و در حال توسعه تولید می‌شود. همچنین قابلیت اتصال آسان تولیدات ایکیا موجب شده تا مونتاژ نهایی بیشتر محصولات این شرکت توسط کاربر نهایی (مصرف کننده) صورت گیرد که این نیز موجب کاهش هزینه‌های حمل و نقل و صرفه‌جویی اقتصادی زیاد برای ایکیا و مشتریان شده است.
جالب است بدانید که ایکیا یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان چوب دنیاست و طبق آخرین آمارها بیش از 1 درصد از کالاهای چوبی جهان را تولید می‌کند. Swedwood نام یکی از شرکت‌های تابع ایکیا است که به تولید محصولات چوبی این کمپانی می‌پردازد. این شرکت 16 هزار کارمند و 50 سایت مونتاژ در 10 کشور دنیا دارد و بزرگترین کارخانه آن هم‌اکنون در جنوب لهستان واقع شده است. ایکیا برای تولید محصولات چوبی خود از چوب جنگلی استفاده می‌کند و شرکت Hultsfred در جنوب سوئد تنها تأمین‌کننده این کمپانی محسوب می‌شود.
فروشگاه‌های ایکیا
ایکیا هم‌اکنون 411 فروشگاه در 49 کشور جهان دارد. ارزش کالاهای فروخته‌شده توسط این شرکت در سال مالی 2016 حدود 36.4 میلیارد یورو تخمین زده شد که نسبت به سال 2015 نزدیک به 8 درصد افزایش را نشان می‌داد. در وب سایت ایکیا نیز نزدیک به 12 هزار محصول فروخته می‌شود و تعداد بازدیدکنندگان آن در سال 2016 نزدیک به 2.1 میلیارد نفر اعلام شد.
مشتریان اصلی ایکیا عمدتاً زوج‌های جوان و کم‌درآمد هستند. به عقیده آنها قیمت ارزان، تنوع بالای تولیدات، دسترسی سریع به فروشگاه‌ها، زیبایی و کاربری آسان را از جمله دلایل محبوبیت محصولات این شرکت است. همچنین شیوه ارائه خدمات فروشگاه ایکیا نیز در نوع خود منحصر به فرد است.
در واقع هنگامی‌که خریداران به نمایندگی‌های این شرکت مراجعه می‌کنند چینش لوازم و حتی سبک طراحی آنها کاملاً با شیوه زندگی و وسایل مورد نیاز مردم آن منطقه همخوانی دارد. این موضوع سبب می‌شود تا مشتریان با اطمینان بیشتری اقدام به خرید محصولات کنند.
ساختار شرکت ایکیا
شرکت IKEA متعلق به مجموعه‌ای بزرگ از شرکت‌های مختلف است که به‌صورت عملیاتی و یا در قالب سهام در اداره آن نقش دارند. این سیستم مدیریتی کمی پیچیده و ناشناخته است برای مثال ایکیا در استرالیا توسط دو شرکت اداره می‌شود.
فروشگاه‌های واقع در سواحل شرقی نظیر کوئینزلند، نیو ساس ولز (New South Wales) و ویکتوریا متعلق به هلدینگ INGKA و سایر فروشگاه‌های این کشور نیز در اختیار شرکت Cebas Pty Ltd هستند.
در مجموع تمام این فروشگاه‌ها تحت امتیاز شرکت ایکیا به فعالیت می‌پردازند. همچنین ساختار پیچیده شرکت IKEA اجازه کنترل دقیق و نظارت مستقیم بر تمام فعالیت‌های هلدینگ INGKA را به کامپراد می‌داد. اینگوار کامپراد تا سال 1988 در شرکت ایکیا مقام اجرایی داشت و پس از آن نیز در هیئت مدیره شورای نظارت ایکیا فعالیت می‌کرد. در سال 2013 او از این شورا نیز استعفا داد و پسر کوچک او ماتیاس کامپراد رییس این مجموعه شد.
گوشه‌های از زندگی اینگوار کامپراد
اینگوار کامپراد با وجود آنکه در فهرست ثروتمندترین افراد جهان قرار داشت اما همواره از یک زندگی ساده و بی تجمل برخوردار بود. او جدا از کمک‌های فراوان مالی به بنیادهای خیریه، هیچ‌گاه از برندهای مطرح جهان لباسی خریداری نکرد و بارها خبر خرید او از فروشگاه‌های لوازم دست دوم و دست فروشان خیابانی سوژه اخبار رسانه‌ها شد.
کامپراد هرگز اقدام به خرید بلیط BUSINESS CLASS هواپیما نکرد و حتی در هنگام مسافرت با قطار نیز کوپه‌های SECOND CLASS را انتخاب می‌کرد. او تا سال‌ها یک خودرو ولوو 240 مدل 1993 داشت و در هتل‌های 5 ستاره نیز اقامت نکرد.
صرفه‌جویی این کارآفرین خوش فکر به قدری بود که در طول سفرهایش به کشورهای فقیر و در حال توسعه به آرایشگاه می‌رفت به کارکنان شرکت خود نیز تأکید می‌کرد که از دو روی سفید برگه‌های کاغذ استفاده کنند. البته این سبک زندگی شاید برای شما تعجب‌آور باشد اما همین دیدگاه موجب می‌شد تا کمپانی ایکیا بتواند از هزینه‌های تولید خود بکاهد.
سیستم انبارداری متفاوت ایکیا
به‌عنوان مثال اغلب فروشگاه‌های ایکیا در خارج از شهرها واقع شدند تا هم هزینه اجاره و نگهداری آنها کاهش یابد و هم دسترسی شهروندان نیز به آنها آسان‌تر شود. افزون بر این، سیستم انبارداری شرکت ایکیا نیز به‌گونه‌ای است که مشتریان به کالاهای موردنظر خود دسترسی مستقیم دارند و پس از انتخاب اجناس با استفاده از یک کد مخصوص، کالا را از قفسه‌های انبار برمی‌دارند. این شیوه موجب کاهش چشمگیر هزینه‌های انبارداری برای شرکت ایکیا شده است.
اینگوار کامپراد مؤسس شرکت ایکیا و بنیانگذار شیوه‌های خلاقانه مدیریت و کاهش هزینه‌های تولید دو روز پیش 27 ژانویه 2018 در سن 91 سالگی چشم از جهان فرو بست. او در هنگام مرگ به‌عنوان سومین فرد ثروتمند اروپا شناخته می‌شد.
منبع:
